Systemy zbierania i analizy danych stają się nieodłącznym elementem procesu produkcji. Szczególnie widoczne jest to w branży elektronicznej, gdzie kluczową dla konkurencyjności staje się możliwość odnotowywania przestojów, weryfikacji ich przyczyn i zapobiegania im w przyszłości oraz zbierania danych dotyczących wszystkich pakietów elektronicznych, opuszczających linię produkcyjną.
Sytuacja, w której produkt wróciłby do producenta, np. w toku reklamacji czy też zwrotu, mogłaby być problematyczna. Jak bowiem zidentyfikować dany pakiet elektroniczny? To jednak oczywiście jedynie hipotetyczny problem, którego jasnym i powszechnie stosowanym rozwiązaniem jest znakowanie produktów. Nadawanie wszystkim płytkom unikatowych oznaczeń – np. w postaci kodów QR – pozwala na łatwe przyporządkowanie każdego produktu do zarchiwizowanych danych i ustalenie choćby tego, kiedy został wytworzony i z użyciem komponentów od którego dostawcy. Mniej oczywistym wydaje się jednak to, jaką metodę znakowania wybrać dla danego typu produkcji i produktu.
Dwie metody znakowania
W branży produkcji elektroniki stosuje się dwa podstawowe sposoby realizacji tego celu: znakowanie za pomocą naklejanych etykiet (naklejek) oraz znakowanie laserowe.
Pierwsza z metod polega na wydrukowaniu etykiet – zawierających najczęściej kod QR odnoszący do kolejnych pozycji w bazie danych – i naklejeniu ich na płytkę PCB. Proces ten może oczywiście być realizowany ręcznie z użyciem drukarki. W przypadku jednak nowoczesnych przedsiębiorstw – pracujących w oparciu o kilka w pełni zautomatyzowanych linii – stosowanie takich podstawowych rozwiązań stanowiłoby wąskie gardło produkcyjne. Wydajność linii spada wówczas do realnych możliwości owego słabego ogniwa. Rozwiązaniem problemu są jednak pracujące w linii zautomatyzowane stanowiska do znakowania, takie jak robot etykietujący REECO. Urządzenia tej serii, odznaczonej w 2020 r. godłem TERAZ POLSKA, stosuje się w branży elektronicznej do szeregu zadań uzupełniających linie SMT, takich jak lutowanie THT, skręcanie, dozowanie czy nanoszenie powłok typu conformal coating.
Prezentowany tu konkretny model sprzętu etykietującego stanowi połączenie rozwiązań stosowanych w całej serii robotów REECO z systemem pozwalającym na wydruk i precyzyjne nanoszenie etykiet. Jego podstawą jest klatka bezpieczeństwo oraz umieszczony w niej manipulator YAMAHA SCARA. Zintegrowana drukarka podaje kolejne etykiety w pole robocze ramienia SCARA. Równolegle za pośrednictwem systemu transportowego wprowadzana jest płytka PCB. Manipulator z użyciem odpowiedniej głowicy pobiera gotową etykietę i z dużą precyzją umieszcza ją na płytce.
Urządzenia tego typu ustawiane są w linii produkcyjnej zaraz za stacją załadowczą, a przed sprzętem służącym do jakichkolwiek innych procesów wytwórczych. Pozwala to na nadanie oznaczenia fizycznej płytce już na samym początku produkcji i tym samym trwałe przyporządkowanie jej do danych gromadzonych przez systemy zbierania i analizy danych.
Jest to rozwiązanie pozwalające na niskokosztową automatyzację procesu etykietowania i utrzymanie wysokiej wydajności linii SMT. Z natury pozostaje jednak obarczone ograniczeniami materiałów, z jakich wykonane są etykiety, czyli trwałością i odpornością na temperatury. Wybór tej opcji powinien zatem uwzględniać to, jakiego typu etykiety są nanoszone, na którym etapie i jakiej oczekujemy trwałości oznaczenia.
Alternatywę rozwiązującą ten problem i zarazem drugą ze wspomnianych metod stanowi znakowanie laserowe. W przeciwieństwie do etykietowania jest to metoda trwała, odporna na temperatury i na ingerencję osób trzecich. Dostępne obecnie na rynku urządzenia pozwalają na precyzyjne wypalanie oznaczeń na praktycznie wszystkich rodzajach płytek PCB.
Podobnie jak w przypadku znakowarek etykietujących sprzęt tego typu również ustawia się na początku linii SMT. Nie ma tu jednak żadnego ryzyka uszkodzenia nadanego już oznaczenia czy jego usunięcia w toku dalszych etapów produkcji. Przykładem takich urządzeń może być całe portfolio firmy HG Laser – światowej rangi producenta laserów przemysłowych, a w szczególności flagowy model: dwugłowicowa znakowarka laserowa – LCB – PCB Dual Heads PCB Laser Marking Machine.
Działanie dwugłowicowej znakowarki laserowej oparte jest o opatentowaną technologię wykorzystującą dwie głowice laserowe CO2 do jednoczesnego znakowania obu stron płytki, co znacząco oszczędza czas produkcji i zwiększa wydajność linii. Wykorzystanie modułu obracania jest proste, po zakończeniu nanoszenia oznakowania PCB zostaje obrócone na drugą stronę w celu naniesienia oznakowania na drugiej stronie, a nie bez znaczenia pozostaje również dokładność oznaczenia lokalizacji: ±0,1 mm. Zastosowanie dwóch głowic eliminuje problem systemu obracania, co nawet dwukrotnie skraca czas znakowania. Urządzenie może pracować w linii lub samodzielnie, zależnie od potrzeb klienta. Wszystkie serie są standardowo wyposażone w CCD Vision Positioning i Code Grading (Fiducial), automatyczną regulację szerokości szyny prowadzącej oraz automatyczne sterowanie odległością lasera.
Grupa technologicznego wsparcia
Dobór odpowiedniej znakowarki do procesów produkcyjnych realizowanych w danym przedsiębiorstwie nie jest procesem łatwym. Wymaga m.in. wyważenia relacji pomiędzy wartością wstępnej inwestycji a kosztami eksploatacji, czy też uwzględnienia takich czynników, jak cechy produktu czy polityki gwarancyjnej. Wybór ten można sobie jednak ułatwić, zasięgając wsparcia doradczego ekspertów. Udzielają go specjaliści Grupy RENEX – jednej z największych i najdłużej działających polskich firm dostarczających wyposażenie dla branży produkcji i naprawy pakietów elektronicznych. Za pośrednictwem CENTRUM TECHNOLOGICZNO-SZKOLENIOWEGO RENEX, Grupa dostarcza szeroką pomoc w zakresie szkoleń, serwisu oraz – co szczególnie istotne z punktu widzenia tego opracowania – wsparcia doradczego.
Wszyscy chętni do skorzystania z takich usług mają możliwość czerpania wiedzy i korzystania z dostępnych na miejscu zaawansowanych urządzeń produkcyjnych w opracowywaniu własnych procesów. Zainteresowanych zapraszamy do kontaktu z doradcą techniczno-handlowym RENEX Group oraz do odwiedzenia CENTRUM TECHNOLOGICZNO-SZKOLENIOWEGO i DEMO-ROOM RENEX, gdzie można zobaczyć i przetestować znakowarki oraz inne urządzenia z firmowej oferty.